| по русски (орусча) | по-алански (к'арачайбалк'арски) | по татарски (татарча) |
| в | ||
| в предлог | 1.ичинде,ичине | 1. *эченђ,эчендђ; 2. *булып; 3. итеп |
| важно | магъаналы | кђпрђеп; ђџђмиятле |
| важный | магъана | мљџим, ђџђмиятле |
| вверх | ёрге,башына | *љскђ (ёскэ) |
| вдоль | узунуна | буенча, буйлап |
| вдруг | 1.билмей тургъанына 2. бирден | кинђт |
| ведь | да | бит, ич, лабаса |
| везде | хар къайда | џђркайда* (хэр къайда) |
| везти | алыб бар-ыргъа | алып* бар-ырга* |
| век | ёмюр, джюз джыллыкъ | гасыр |
| велеть | буйур-ургъа | куш-арга |
| великий | уллу, мийик/бийик | *бљек (бёйек) |
| вера | ийнам,иман, ("надежда"-ышаныу) | *ышану |
| веревка | джыджым | *бау |
| верить | ийнаныргъа | *ышан-ырга, инан-ырга |
| верно | тюз, туура | *турылыклы; дљрес |
| вернуться | къайтыргъа | *кайт-ырга |
| верный | тюз | *турылыклы |
| верх | башы,тёппе, | тњбђ (тюбэ) |
| I верхний | башы, огъаргъы | *љске (ёске), *югарыгы |
| II верхний | тышы ( напр. о одежде), тыш | *тышкы |
| верховой | 1.атлы (о всаднике) 2.минген ( о лошади) | *атланып йљри *торган |
| весело | джарыкъ, кууанчлы, кюлюб | *књћелле (кюнгеле) |
| весенний | джазгъы | *язгы |
| весна | джаз | *яз |
| весной | джазда (джазгъын), джаз кюн | *язын, яз кљне(кёне) |
| весть | джангылыкъ, хапар | *хђбђр (хэбэр) |
| весь | бютюн, бары | *бљтен (бётен) |
| весьма | бек | *бик, шактый |
| ветвь | бутак | *ботак, тармак |
| ветер | джел | *жил |
| ветка | бутакъчыкъ | *ботак, тармак |
| вечер | ингир ("поздно"-кеч) | *кич |
| вечерний | ингирги | *кичке |
| вечером | ингирде | *кичен, кич белђн |
| вещь | зат | ђйбер, нђрсђ |
| взволнованный | толкъунлагъан ( о воде), къайгъыргъан, къозгалгъан, сескекли ( о человеке) | *дулкынланган |
| взгляд | къарам,къарау, | *(књз) *караш(ы) |
| взглянуть | къараргъа | *кара-рга, књз сал-ырга |
| вздохнуть | 1.солургъа 2. ахсыныргъа | *сула-рга |
| вздрогнуть | илгенирге | *сискђнеп кит-ђргђ |
| взрослый | уллу, акъыл-балыкъ болгъан, джетген | *олы, *дђњ, буйга ќиткђн |
| взятый | алынган | *алынган |
| взять | алыргъа | *ал-ырга, тот-арга,кулга *ал-ырга |
| взяться | тутаргъа | *тотын-ырга |
| вид | тюрсюн, къарамы,кёрюнюшю,кёз туурада,хал | *књренеш (кюренеш) |
| видать | кёрюрге, (испытывать) чегерге | *књрђсећ |
| видеть | кёрюрге | *књр-ергђ |
| видимо | 1.кёзкёре, 2.болур | *књрђсећ |
| виднеться | кёрюн-юрге | *књрен-ергђ |
| видно | кёрюнеди | књренђ,* књрђсећ* |
| видный | кёрюнген(кёрюнекли),айтылгъан | књренекле* |
| виноватый | терс | гаепле |
| висеть | салыныргъа, асылыргъа | асылынып* тор-ырга* |
| вкус | 1.татым,татыу,2.хал | тђм, татым,* зђвык |
| вкусный | татымлы, татлы,татыулу | тђмле |
| власть | власть,хекимиет | власть, хакимлек, хакимият* |
| влияние | сый,къолдан келиу,айтханнга къаратыу | йогынты |
| вместе | бирге | бергђ* |
| вмешаться | къатыышыргъа, къошулургъа, тыгъылыргъа | тыгыл-ырга* |
| вначале | аллында,алгъа,башында,башда | башта* |
| внезапно | эрлай,терк, эсде-бусда болмагъанлай | кинђт |
| внести | кийирирге | керт-ергђ* |
| вниз | тюб, арты,эниш | аска |
| внизу | тюбюнде,энишгеде | аста, астында, тњбђндђ* |
| внимание | эс ийиу, ихтибар | дикъкать, игътибар |
| внимательный | эсли, джан аурутхан | дикъкатьле, игътибарлы |
| вновь | джангыдан | яћадан* |
| внутренний | ичги | эчке* |
| вовсе | чырт,бютюнлей,бир да | бљтенлђй,* џич тђ, бер дђ |
| вода | суу (suw) | су* |
| водить | элт-ирге, джюрют-юрге | йљрт-ергђ* |
| воевать | сугъушургъа, сермеширге, къазауат етерге | сугыш-ырга* |
| военный | аскер, къазауат | гаскђри, хђрби |
| вожатый | вожатый , (проводник-джол уста) | ќитђкче, вожатый |
| возвратиться | къайытыргъа | кайт-ырга* |
| возвращать | къайтарыргъа | кире кайтар-ырга* |
| воздух | хауа | џава* |
| воздушный | хауа (hawa) | џава* |
| возиться | тёншюб турургъа, ойнаргъа (с ребёнком) | азаплан-ырга* |
| возле | джанында,къатында | янында* |
| возможно | болур | мљмкин кадђр, бђлки |
| возможность | амал, мадар | мљмкинлек |
| возможный | (мадар) болургъа болур | мљмкин |
| возникнуть | чыгъаргъа | килеп* чыг-арга* |
| возразить, ВОЗРАЖАТЬ | къаршчы айтыргъа, огъай дерге | каршы* ђйт-ергђ* |
| возраст | джыл,заман | яшь |
| воин | аскерчи, сермешчи,къазауатчы, | сугышчы* |
| война | къазауат, сермеш,уруш, сугъыш | сугыш* |
| войско | аскер, | гаскђр* |
| войти | кирирге | кер-ергђ* |
| вокруг | тёгерекде, тёресинде (тёреде) | тирђ-юньдђ, тирђсендђ* |
| волна | толкъун | дулкын* |
| волновать | толкъунларгъа, чайкъаргъа | дулкынландыр-ырга* |
| волноваться | 1.(море) чайкъалыргъа, толкъунларгъа 2.(человек) къайгъырыргъа,тынгысыз болургъа | дулкынлан-ырга* |
| волос | чач, тюк, къыл | чђч* |
| воля | 1.басым, тёзюм 2.излеу 3.эркинлик, азатлыкъ 4. талпыу | ихтыяр |
| вон | кери кет, кери бол, къора | кит, ђнђ |
| вообще | къачан да, хаман да, бютеулей | гомумђн |
| вопрос | соруу | сорау* |
| вопросительный | соруулу | сорау* |
| ворота | 1.барата, капы(къабакъ)2.(одежды) джагъа | капка* |
| ворчать | гъырылдаргъа,мурулдаргъа | ырылда-рга*, мыгырда-рга |
| воскликнуть | къычырыб джиберирге | ди-яргђ*, кычкырып* ќибђр-ергђ* |
| воскресенье | ыйых кюн (день недели) | якшђмбе |
| воспитание | 1.юретиу 2.ишленмеклик | тђрбия |
| воспитанник | ишленген,воспитанник | тђрбиялђнњче |
| воспитанный | ишленген | тђрбияле, тђрбиялђнгђн |
| воспитывать | юретирге,ёсдюрюрге | тђрбиялђ-ргђ |
| воспоминание | эсге тюшюрюу | искђ* тљшерњ*, хатирђ |
| восток | кюн туугъу, кюн чыгъыш,шарк | шђрык*, кљнчыгыш* |
| восторг | сейирсиниу | зур шатлык |
| восьмой | сегизинчи | сигезенче* |
| вот | ма | менђ, ђнђ |
| впервые | биринчи кере | беренче* тапкыр* |
| впереди | алда | алда* |
| впечатление | кёлге тюшюу/келиу | тђэсир, йогынты |
| вполне | толу,кемсиз | тулысынча* |
| впрочем | амма, алай болсада | лђкин, гђрчђ |
| враг | душман, джау | дошман* |
| врач | врач, дохтур | табиб |
| время | заман,кёзюу,сагъат | вакыт |
| вроде | ушаш, кибик | шикелле, кебек |
| все | бютюн,бары | бљтен*, барлык*, барча* |
| всегда | хар заман | џђрвакыт |
| всего | барысы,бютеулей | барысы* |
| всемирный | бютюн/бютеу дунья | бљтендљнья* |
| все-таки | алай болса да | шулай да |
| вскоре | къысха, бираздан, терк | тиздђн |
| вскочить | секириб турургъа/минерге, | сикереп* мен-ђргђ* |
| вслед | ызындан, артындан | артыннан* |
| вслух | тышындан | кычкырып* |
| вспомнить, вспоминать | эсге тюшюрюрге, | искђ* тљшер-ергђ*, хђтергђ тљшер-ергђ* |
| вспыхнуть | къабыныргъа, джанаргъа | кабын-ырга* |
| встать | турургъа | тор-ырга* |
| встретить, встречать | тюбеширге,тюберге | очрат-ырга |
| встретиться | тюбеширге | очраш-ырга |
| встреча | тюбешиу,джолугъуу,тюбеу | очрашу |
| встречаться | тюбеширге,тюберге | очраш-ырга |
| вступить | кирирге,басаргъа | кер-ергђ*, бас-арга* |
| всюду | хар къайда | џђркайда* |
| всякий | хар ким, хар бири | џђрбер* |
| второй | экинчи | икенче* |
| вход | кириу, кирим, | керњ* |
| входной | кирир | керђ* торган*, керњ* |
| вчера | тюнене | кичђ* |
| выбежать | (чабыб,къачыб) чыгъаргъа | йљгереп чыг-арга* |
| выбирать, выбрать | сайларгъа | сайла-рга* |
| выбор | сайлау (сайлам) | сайлау* |
| выборы | сайлаула (сайламла) | сайлаулар* |
| вывести | чыгъарыргъа | чыгар-ырга* |
| выглядеть | кёрюнюрге | књрен-ергђ* |
| выдать, ВЫДАВАТЬ | берирге | бир-ергђ* |
| выделить | айырыргъа | аер-ырга* |
| выдержать | чыдаргъа | чыда-рга* |
| выехать | чыгъаргъа, чыгъыб кетерге | чыгып* кит-ђргђ* |
| вызов | чакъырыу, чакъырым | чакыру* |
| вызывать, вызвать | чакъырыргъа | чакырып* чыгар-ырга* |
| выйти | чыгъаргъа | чыгып* кит-ђргђ* |
| вылезти | чыгъаргъа | чыг-арга* |
| вынести | алыб/кётюрюб чыгъаргъа | чыгар-ырга*, алып чыг-арга* |
| вынуть | алыргъа,чыгъарыргъа | ал-ырга*, чыгар-ырга* |
| выпить | ичерге | эч-ђргђ* |
| выполнение | этиу,тындырыу | њтђњ* |
| выполненный | этилген, тындырылгъан, битген | њтђлгђн* |
| выполнить, ВЫПОЛНЯТЬ | этерге,толтурургъа | њтђ-ргђ* |
| выпуск | чыгъарыу,ийиу,джибериу | чыгарылыш* |
| выпускать | чыгъарыргъа, ийиерге | чыгар-ырга* |
| выпускной | чыгъарылгъан | чыгарылыш*, чыгара* торган* |
| выпустить | джиберирге,чыгъарыргъа, | чыгар-ырга*, ќибђр-ергђ* |
| выражать | айтыргъа,кёргюзтюрге | ђйт-ергђ*, белдер-ергђ* |
| выражение | 1.айтым,айтыу,2.сёз 3.ангылатыу | ђйтем*, тђгъбир, гыйбарђ |
| вырасти | ёсдюрюге, | њсеп* чыг-арга*, њсеп* ќит-ђргђ* |
| вырваться | 1.ычхыныргъа 2.алгъа чыгъаргъа | алга* чыг-арга*, ычкын-ырга* |
| выскочить | секирирге,чартларгъа, чартларгъа ... | сикереп* чыгып *кит-ђргђ* |
| высокий | мийик/бийик,узун | биек*, озын* |
| высоко | огъары, бийик/мийик | югары*, биек* |
| высосать | эмерге, | суырып* бетер-ергђ* |
| высота | мийиклик/бийиклик | биеклек*, югарылык* |
| выставка | кёрмюч, кёргюзме, кёзтюрме | књргђзмђ* |
| выступить | чыгъаргъа, | чыг-арга*, чыгып* бас-арга* |
| выступление | чыгъыу,сёлешиу | чыгу*, чыгып* китњ*, чыгыш* |
| вытащить | чыгъарыргъа, алаб/тартыб чыгъарыргъа | алып* чыг-арга*, тартып* чыгар-ырга* |
| выучить | юренирге, азбар этерге | љйрђн-ергђ*, ятла-рга* |
| ВЫХОД | чыгъыу/чыгъым/чыгъыш | чыгу*, чыгыш* |
| ВЫХОДИТЬ | чыгъаргъа | тђрбиялђп њстер-ергђ |
| ВЫШЕ | ёрге,огъары | югары*, югарырак*, югарыда* |