Saytnı bu bölümüne " Nasra Hocanı haparlarından" talay haparçıq çığarama. Bıllay atlı kitabnı Örtenleni Azret (aytılğan cazıwçularıbızdan biri) 1931 cıl basmalağandı. Azret birinçi kere 1931cıl 200 hapar, ekinçi kere 1936cıl 400 hapar caraşdırıb basmalağandı. Bılayda seyiri nedi deseñ, Azret otuzunçu cıllada latinçelikde çığarğandı «Nasra Hocanı haparların». Soñra 1987 cıl Ortabaylanı Rimma bla Sılpağarlanı Kulina latinçelikden kirilçelikge burub, kitabnı cañıdan çığarğandıla. Endi bügünlükde men ızına, originalğa qaytarıb, kirilçelikden latinçelikge burub, Örtenleni Azretni kitabından 45 haparın salama saytha. Ne da ornuna(ızına) qaytadı degen kerti bolur, eşta. (Ahmad)
Насра Ходжа джашагъан элде эки уллу бай болгъанды. Бу эки бай Насра Ходжаны, Насра Ходжа да аланы чырт кёрюб болмагъандыла.Насра Ходжа бу эки байдан хар джерде тарыгъыб, аланы артыкълыкъларын, аманлыкъларын санаб джюрюгенин бу эки бай эшитиб, Насра Ходжагъа ачыуланнгандыла.Бир джолда Насра Ходжа орамны озуб бара, эки бай да орамны бир джанындан муну таба келе тургъанларын кёргенди да джанларгъа туракълагъанды, алай а ала, муну кёрюб:
— Алай тохта!—деб къычыргъандыла. Насра Ходжа тохтагъанды, бу эки бай эки джанындан ёре туруб, аралатыб, юсюне дунияны къуюб, ачы сёзле сёлешгендиле.
Сонгра байланы бири, къыза кетиб:
— Сен не эшек тюлсе, неда ит тюлсе, не зат эсенг да! — деб ачыуланнганында, Насра Ходжа:
— Тюз айтасыз, мен эшек да, ит да тюлме, экисини араларындама, — дегенди.
Сен алырса
Насра Ходжа орамны кетиб бара тургъанлай, бойнуна занг деб бир джумдурукъ тийгенди. Илгениб къараса, ол танымагъан бир адам сюелиб тура...
— Нек ураса? Урургъа не ишинг барды?
— Ый... мен сени шохларымдан бирине ушатыб урдум, кеч мени, мен терсме, — деб уятлы болуб сёлешгенди, алай болса да Насра Ходжа, бу адамны тилегин къабыл этмей, аны сюдге (махкемеге) бергенди.
Махкемеде сюд этген къады ол адамны шоху болгъанды. Ходжа анга тарыгъыуну айтса да, ол къулакъгъа алмагъанды.
Ходжа да тёзюб къоймай кюрешгенди.
Къады: «Ол сени ургъаны ючюн бир сом ал да разы бол», — деб ол адамгъа бир сом тазир салгъанды, ачхасын алыб келсин деб, терсни юйюне ийгенди да, былай бла ишни бошаргъа умут этгенди.
Насра Ходжа талай сагъатны сакълагъанды, ол адам келмегенди. Ходжа, ишни ангылаб, сюдю бла ол адамны тиллери бир болгъанын сезиб, къысыла баргъанды да сюд этген къадыны бойнуна керилиб занг деб уруб:
—• Мени сакъларгъа заманым джокъду, ол сомну андан сен алырса, деб, чыгъыб кетгенди.
Oskar Weiss - Switzerland
Ekisini aralarında
Nasra Hoca caşağan elde eki ullu bay bolğandı. Bu eki bay Nasra Hocanı, Nasra Hoca da alanı çırt körüb bolmağandıla. Nasra Hoca bu eki baydan har cerde tarığıb, alanı artıqlıqların, amanlıqların sanab cürügenin bu eki bay eşitib, Nasra Hocağa açıwlanñandıla. Bir colda Nasra Hoca oramnı ozub bara, eki bay da oramnı bir canından munu taba kele turğanların körgendi da canlarğa turaqlağandı, alay a ala, munu körüb: - Alay tohta!-deb qıçırğandıla. Nasra Hoca tohtağandı, bu eki bay eki canından öre turub, aralatıb, üsüne duniyanı quüb, açı sözle söleşgendile. Soñra baylanı biri, qıza ketib: - Sen ne eşek tülse, neda it tülse, ne zat eseñ da! - deb açıwlanñanında, Nasra Hoca: - Tüz aytasız, men eşek da, it da tülme, ekisini aralarındama, - degendi.
Sen alırsa
Nasra Hoca oramnı ketib bara turğanlay, boynuna zañ deb bir cumduruq tiygendi. İlgenib qarasa, ol tanımağan bir adam süelib tura... - Nek urasa? Ururğa ne işiñ bardı? - Iy... men seni şohlarımdan birine uşatıb urdum, keç meni, men tersme, - deb uyatlı bolub söleşgendi, alay bolsa da Nasra Hoca, bu adamnı tilegin qabıl etmey, anı südge (mahkemege) bergendi. Mahkemede süd etgen qadı ol adamnı şohu bolğandı. Hoca aña tarığıwnu aytsa da, ol qulaqğa almağandı. Hoca da tözüb qoymay küreşgendi. Qadı: «Ol seni urğanı üçün bir som al da razı bol», - deb ol adamğa bir som tazir salğandı, açhasın alıb kelsin deb, tersni üyüne iygendi da, bılay bla işni boşarğa umut etgendi. Nasra Hoca talay sağatnı saqlağandı, ol adam kelmegendi. Hoca, işni añılab, südü bla ol adamnı tilleri bir bolğanın sezib, qısıla barğandı da süd etgen qadını boynuna kerilib zañ deb urub: -• Meni saqlarğa zamanım coqdu, ol somnu andan sen alırsa, deb, çığıb ketgendi.
Насра Ходжа бла хан джолоучу болгъандыла.
Сёздем сёз чыгъа кетиб, хан Насра Ходжагъа:
— Ходжа, мен къул болсам, сен мени неллей бирге сатыб алыр эдинг? Мени багъама не берир эдинг? — деб соргъанды.
Насра Ходжа:
— Сом джарым берир эдим,—дегенди.
— Да, хайырсыз, сом джарым къуру белимде белибауум да боллукъду!..
— Да мен да сом джарымны белибауунг ючюн береме!
Бетинге бир джумушакъ тийгенми эди
Шыйыхма деб дунияны алдаб айланнган биреу тюбеб, Ходжагъа:
— Ходжа, сен неге джарайса, къургъакъ сёз болуб билгенинг?
— Сен а? Алдаудан уллу хунеринг бармыды?
— Мен алдамайма, алай десенг, аллахха ассы болурса. Бюгече да кёкде учуб айланыб келдим.
Ходжа:
— Шыйых, шыйых! Тохта, кёкге чыгъыб бара, бетинге былай бир джумушакъ зат тийгенми эди?
Шыйых, кесин махтандырыб:
— Айхай-айхай, тийген эди, сонгра уа?
— Ма ол бизни эшекни къуйругъу эди!
Men aña berete
Nasra Hoca bla han colowçu bolğandıla. Sözdem söz çığa ketib, han Nasra Hocağa: - Hoca, men qul bolsam, sen meni nelley birge satıb alır ediñ? Meni bağama ne berir ediñ? - deb sorğandı. Nasra Hoca: - Som carım berir edim,-degendi. - Da, hayırsız, som carım quru belimde belibawum da bolluqdu!.. - Da men da som carımnı belibawuñ üçün bereme!
Betiñe bir cumuşaq tiygenmi edi
Şıyıhma deb duniyanı aldab aylanñan birew tübeb, Hocağa: - Hoca, sen nege caraysa, qurğaq söz bolub bilgeniñ? - Sen a? Aldawdan ullu huneriñ barmıdı? - Men aldamayma, alay deseñ, allahha assı bolursa. Bügeçe da kökde uçub aylanıb keldim. Hoca: - Şıyıh, şıyıh! Tohta, kökge çığıb bara, betiñe bılay bir cumuşaq zat tiygenmi edi? Şıyıh, kesin mahtandırıb: - Ayhay-ayhay, tiygen edi, soñra ua? - Ma ol bizni eşekni quyruğu edi!